هاوپۆل: فیلم و سروود

سەنگەرگرتنی خیابانی كرێكارانی مانگرتووی خەڵوزكار (كانەخەڵوزەكان)ی ئیسپانیا بەرامبەر پۆلیس

Striking Spanish miners fire homemade rockets at police

وێنە یاساخەكانی بەحرەین

چەند كورتە فیلمێكی دۆكومێنتەری دەربارەی راستییە بێدەنگە لێكراوەكانی ڕاپەڕینی خەڵكی بەحرەین

بە زمانی ئینگلیزی
http://monde-arabe.arte.tv/en/

بە زمانی فەرەنسی
http://monde-arabe.arte.tv/

بە زمانی ئاڵمانی
http://monde-arabe.arte.tv/de/

الصور الممنوعە من البحرین
افلام المستندە حول الحقایق المستطرە للانتفاضە الشعب البھرین

باللغە انگلیزیە
http://monde-arabe.arte.tv/en/

باللغە فرنسیە
http://monde-arabe.arte.tv/

باللغە المانیە
http://monde-arabe.arte.tv/de/

عكسھای ممنوع شدە از بحرین
چند تا فیلمی مستند دربارەای حقیقتھای پردەپوش شدەای قیام مردم بحرین

بە زبان انگلیسی
http://monde-arabe.arte.tv/en/

بە زبان فرنسی
http://monde-arabe.arte.tv/

بە زبان آلمانی
http://monde-arabe.arte.tv/de/

فیلمی زنجیرەیی ” زیندووەكان و مردووەكان” بەسەرھاتی مانگرتنێكی كرێكارانی كارخانەی (kOs)لە شارۆچكەیەكی فەرەنسا دەگێڕێتەوە، كە كرێكاران لەبەرامبەر ھەڕەشەی داخستنی كارخانەكەدا لەلایەن خاوەنكارخانەوە، دەست بەسەر كارخانەكەدا دەگرن و ئیتر لێرەوە دوو بەرەی دژبەیەك (بەرەی خاوەنكار و دەوڵەت) ، بەرەی (كرێكاران) لە شەڕێكی كۆمەڵایەتی و ئابووریی و رامیارییدا بەرامبەر یەك دەوەستنەوە.

سەرچاوەی بەسەرھاتەتی زنجیرەی “زیندووەكان و مردووەكان” بۆ ڕۆمانی “Les vivants et les morts” كە نووسەر و فیلمسازی فەرەنسی Gérard Mordillat لە ساڵی ٢٠٠٥دا بڵاوی كردووەتەوە، دەگەڕێتەوە.

بۆ ھاوڕێیانێك كە لە زمانی فەرەنسی دەگەن، دەتوانن لەم بەستەرەدا تەواوی بەشەكانی ببینن
http://www.arte.tv/fr/Les-Vivants-et-les-Morts/6640182.html

ھەروەھا بۆ ھاوڕێیانێك كە زمانی ئاڵمانی تێدەگەن، دەتوانن لەم بەستەرەدا ھەموو بەشەكانی ببینین
http://www.arte.tv/de/Die-Liebenden-und-die-Toten/6640182.html

فیلمی دۆکومێنته‌ری ئوتۆپی ژیان (Living Utopia)

هه‌ژێن

“ئه‌گه‌ر پێتوایه‌ خه‌یاڵ ده‌که‌م، تکایه‌ ئه‌و ئازادییه‌شم لێ زه‌وت مه‌که‌، با ئازادانه‌ بهزرێم” ئازادیخوازێك

سه‌ره‌تای هاتن و سه‌رهه‌ڵدانی ئه‌نارکیزم له‌ ئیسپانیا (ئه‌نده‌لوسیای جاران) وه‌ك هزر بۆ ساڵه‌کانی کۆتایی ده‌هه‌ی هه‌شتای سه‌ده‌ی نۆزده‌ ده‌گه‌ڕێته‌وه‌، به‌ڵام ئه‌نارکیزم به‌ واتای ئازادی و یه‌کسانی و دادپه‌روه‌ریخوازی به‌ کرده‌وه‌ له‌ هه‌موو سه‌رده‌مه‌ مێژووییه‌کاندا و له‌ گشت گۆشه‌کانی ئه‌م جیهانه‌دا ئاماده‌یی هه‌بووه‌، ئیسپانیاش هه‌ر به‌ سروشت خه‌ڵکه‌ چه‌وساوه‌که‌ی هۆگری کۆمه‌ڵگه‌یه‌کی ئه‌نارکی له‌ناویدا فره‌بووه‌. هه‌ر ئه‌م زه‌مینه‌ مێژووییه‌یه‌ واده‌کات، که‌ له‌ ماوه‌یه‌کی کورتدا پاش دامه‌زراندنی نێونه‌ته‌وه‌یی یه‌که‌م، ئه‌نارکیزم وه‌ك بالاده‌سترین هزری سۆشیالیستی ئازادیخوازانه‌ له‌ناو کرێکاران و جوتیارانی ئیسپانیادا ده‌رکه‌وێت و له‌ ساڵی 1872دا پاش یه‌که‌مین کۆنگره‌ی بزاڤی کرێکاری ئیسپانیا ته‌نیا له‌ کۆنگره‌ی “کوردوبا”*دا فیدراسیۆنی ئه‌نارکیسته‌کان 45.000 ئه‌ندامی چالاك بگرێته‌ خۆی و یاخیبوونه‌ جوتیارییه‌کانی ساڵی 1873 بکه‌ونه‌ ژێر کارایی ئه‌نارکیزم و ئه‌م کاراییه‌ش تا ساڵی 1936 واته‌ تا شۆڕشی 1936-1939 هه‌ر له‌ په‌ره‌سه‌ندندا ده‌بێت.

سه‌ره‌نجامی ئه‌و کاراییه‌ ڕێکخراوبوونی سه‌ربه‌خۆی کرێکاران و جوتیارانه‌ له‌ سه‌ندیکای شۆڕشگێڕی خۆیاندا، که‌ دره‌وشاوه‌ترین خاڵی بزاڤی پڕۆلیتێرییه‌ و به‌کرده‌وه‌ش ده‌رکه‌وت، که‌ ڕێکخراوی سه‌ربه‌خۆ و دابڕاو له‌ پارته‌ رامیارییه‌کان و ده‌سه‌ڵات، گیانی خۆبیرکردنه‌وه‌ و خۆبڕیاردان و خۆهه‌نگاونان بۆ جێبه‌جێکردن و پاراستنی ده‌ستکه‌وته‌کان ده‌په‌روه‌رێنێت، ڕێك ئه‌وه‌ی که‌ له‌ شۆڕشی ئیسپانیادا ڕوویدا و کۆمونه‌ ئازاده‌کانی جوتیاران و سه‌ندیکا شۆرشگێڕه‌کانی له‌ فیدراسیۆنه‌ سه‌ربه‌خۆکاندا کۆکرده‌وه‌ و به‌ره‌یه‌کی شۆڕشگێرانه‌ی پێكهێنا. پێکهاتنی کۆمونه‌کانی که‌ته‌لۆنیا و به‌شه‌کانی تری ئیسپانیا ڕێك به‌پێچه‌وانه‌ی کۆلخۆزه‌ (Kolkhoz ) زۆره‌ملێیه‌کانی ڕوسیه‌ی 1921-1990ه‌وه‌،له‌سه‌ر ئاماده‌یی خودی جوتیاران و کرێکارانی گوندنشین پێكهاتن، هه‌ر بۆیه‌ جوتیاران تادوا فیشه‌ك و نان و دڵۆپی خوێن دژی فاشیسته‌کان و جه‌نه‌راڵ فرانکۆ شانبه‌شانی هاوڕێ کرێکاره‌کانی ناو (CNT) جه‌نگین و گیانیان له‌پێناو سۆشیالیزمی ئازادڕه‌وانه‌دا به‌خشی.

له‌م باره‌وه‌ چه‌ندین فیلمی دۆکومێنته‌ری و به‌ڵگه‌نامه‌ هه‌ن و مۆری که‌توایبوون و دروستی له‌ هه‌وڵی بنیاتنانی کۆمه‌ڵگه‌ی ئه‌نارکی (سۆشیالیستی ناده‌وڵه‌تی) له‌سه‌ر بنه‌مای خۆبه‌ڕێوه‌به‌رایه‌تی لۆکاڵی و ناناوه‌ندییانه‌ی کۆمون و فیدراسیۆنه‌کان و پێکهێنانی گاردی خۆبه‌خشانه‌ی چه‌ندین هه‌زار چه‌کداری(CNT) و ئاوه‌دانکردنه‌وه‌ و پیشه‌سازیکردنه‌وه‌ی زۆربه‌ی ناوچه‌ ئازاده‌کان، ده‌ده‌ن.

به‌ڵام به‌ هاوکاری سه‌ربازی ده‌وله‌تی نازی ئاڵمانیا و ده‌وله‌تی فاشیستی ئیتالیا و پیلانگێڕی ڕوسیه‌ له‌ دوبه‌ره‌کی دروستکردن له‌ ڕیزی شۆڕشگێراندا و هاندانی ورده‌ماڵیکان و پشتیوانی له‌ پارته‌ دژه‌ سۆشیالیسته‌کان، چاونوقاندن و بێده‌نگه‌ی وڵاتانی ده‌وروبه‌ر، زه‌مینه‌ی گه‌ڕانه‌وه‌ و تێکشانی ده‌ره‌کی شۆڕش ڕه‌خسا و کوشتوبڕ و ڕاونانی سۆشیالیسته‌کان سه‌راپای ئیسپانیای گرته‌وه‌ و له‌ هه‌رێمه‌کاندا گوند به‌ گوند، گه‌ڕه‌ك به‌ گه‌ڕه‌ك و ماڵ به‌ماڵ ڕاوه‌ شۆڕشگێڕیان ده‌کرد. تێکشکانی شۆڕش به‌راده‌یه‌ك کارایی دانا، که‌ بزووتنه‌وه‌ی سۆشیالیستی له‌ سه‌رتاسه‌ری ئه‌وروپادا تووشی سڕبوونێك کرد. شۆرش له‌ ئیسپانیا به‌پێچه‌وانه‌ی ڕوسیه‌وه‌، له‌لایه‌ن کرێکاران و جوتیارانه‌وه‌ تا دوا توانایی پارێزگاری لێکرا، هه‌وه‌ك چۆن له‌ کرۆنشتات و ئوکرانیا و پترۆگراد کرێکاران و جوتیاران تا دوا تواناییان به‌رامبه‌ر سه‌رکوتگه‌ری له‌شکری سوور تێکۆشان و هه‌ر دیکتاتۆری پارت بوو، که‌ وای کرد پاش حه‌فتا ساڵ ده‌سه‌لات، ئیمپراتۆری حه‌فتاساڵه‌ی پارت وه‌ك په‌شمه‌ك له‌ چاوتروکانیکدا بتوێته‌وه‌ و که‌س ئاخ بۆ گێرانه‌وه‌ی هه‌ڵنه‌کێشێت.

یه‌کێك له‌ سه‌رکه‌وتنه‌ هه‌رده‌م زیندووه‌کانی شۆڕشی کۆمه‌لایه‌تی پڕۆلیتاریا له‌ ئیسپانیا ئه‌وه‌ بوو، که‌ ئه‌و هه‌نگاوانه‌ی له‌ بنیاتنانی کۆمه‌ڵگه‌ی سۆشیالیستی ناده‌وڵه‌تیدا (سۆشیالیستی ئه‌نارکی) نران، تائێستاش وه‌ك ئه‌زموون و به‌ردی بناخه‌ی بزووتنه‌وه‌که‌ له‌به‌رچاو ده‌گیردرێن و له‌ بیره‌وه‌ری به‌شدارابووانیدا یا نه‌وه‌کانی دوایدا جێگه‌ی ستایشن، ڕێك به‌پێچه‌وانه‌ی ئۆردوگه‌ زۆره‌ملێییه‌کانی کار و ئۆرۆستۆکراسی سه‌رانی پارته‌ ده‌سه‌ڵاتداره‌کانی بلۆکی ڕۆژهه‌لاتیی (پڕۆ-ڕوسی) و په‌یوه‌ندییه‌ پارێزراوه‌کانی کار و سه‌رمایه‌ له‌ ڕوسیه‌ی 1921-1990 و هاوکارییان له‌ته‌ك ده‌وڵه‌تانی بۆرژوازی و به‌ستنی په‌یماننامه‌ له‌ته‌ك زلهێزه‌کانی سه‌رمایه‌داری جیهانی.

ئه‌م فیلمه‌ (Living Utopia)دۆکومێنته‌رییه‌، یه‌کێکه‌ له‌و به‌ڵگه‌نامه‌ نه‌مرانه‌ی، که‌ هاوڕێیانی خه‌باتکار له‌ شۆرشی ئیسپانیادا وه‌ك وانه‌ و ئه‌زموونێکی پڕشنداری شۆڕشی ڕزگاری مرۆڤایه‌تی له‌ سه‌روه‌ری چینایه‌تی و نایه‌کسانی و نادادپه‌روه‌ری، بۆیان تۆمارکردووین و هاورێیانێك که‌ ئه‌وده‌م له‌ کوشتوبڕه‌کانی گه‌رانه‌وه‌ی فاشیسته‌کاندا ڕزگاریان بوو و له‌ وڵاتانی دراوسێ یا ئه‌مه‌ریکای لاتین گیرسانه‌وه‌، بۆمان ده‌گیڕنه‌وه‌ که‌ سه‌ره‌تا چۆن کارییان کردووه‌ و چۆن تا دوا فیشه‌ك جه‌نگاون و چۆن تووشی خۆشاردنه‌وه‌ و راونا بوون، هاوکات یاداوه‌رییه‌ خۆشیبه‌خش و دره‌وشاوه‌کانی ڕۆژانی ژیانی کۆمه‌نه‌یی هه‌رێمه‌ ئازاده‌کانی ئیسپانیامان بۆ ده‌گێڕنه‌وه‌.

(Living Utopia ) له‌ته‌ك‌ سه‌بتایتلی ئینگلیزیی

http://video.google.com/videoplay?docid=-8755849295018315234#docid=-3323756298621550509

(VIVRE L’UTOPIE) به‌ دوبلاژی فه‌ره‌نسی

http://video.google.com/videoplay?docid=-8755849295018315234#docid=-6236239516470072435

(Gelebte Utopie ) به‌ دوبلاژی ئاڵمانی

http://video.google.com/videoplay?docid=-8755849295018315234#docid=-9168377341067604870

(Ζώντας την ουτοπία) به‌ دوبلاژی پۆرتوگێزی

http://video.google.com/videoplay?docid=-8755849295018315234#docid=3828241846908973113

(vivir la utopia ) ئۆگیناڵ ئیسپانی

http://video.google.com/videoplay?docid=-8755849295018315234#

فیلمی(The Take)

نووسه‌ر: نائومی کلاین Naomi Klein

ده‌ر‌هێنه‌ر: ئاڤی لویس Avi Lewis

هه‌ژین

(The Take) فیلمێکی دۆکومێنته‌رییه‌ له‌مه‌ڕ بزاڤی کرێکاری له‌ ئه‌رژه‌نتین له‌ کۆتایی دواده‌هه‌ی هه‌زاره‌ی دووه‌م و سه‌ره‌تای هه‌زاره‌ی سێیه‌مدا. قه‌یرانێك که‌ له‌ پارساڵه‌وه‌ یه‌خه‌ی بانکه‌ جیهانلوشه‌کانی ئه‌مه‌ریکا و ئۆروپای گرت، ده‌هه‌یه‌ك به‌ر له‌ ئێستا وه‌ك ده‌سته‌گوڵی دیاری بازارئازادی نیئۆلیبرالیزم وڵاتی (ئه‌رژه‌نتین)ی گرته‌وه‌. وه‌ك له‌ فیلمه‌که‌دا ده‌بینین، ده‌یان کارخانه‌ داخران و خاوه‌نه‌که‌یان له‌ شه‌وڕۆژێکدا بێ بژاردنی کرێی کرێکاران و وه‌لامدانه‌وه‌ به‌ داواکارییه‌کانیان خۆ ون ده‌که‌ن یا بڕیاری ده‌رکردنی به‌کۆمه‌ڵی کرێکاران له‌سه‌ر ده‌رگه‌ی کارخانه‌کان هه‌ڵده‌واسن. سه‌ره‌تای قه‌یرانه‌که‌ له‌ته‌ك خۆپێشاندانی ملیۆنی ئه‌ندامانی چین و توێژه‌ نه‌دار و ژێرده‌سته‌کان ڕووبه‌ڕوو بووه‌وه‌، که‌ به‌ بزاڤی مه‌نجه‌ڵ کوتان نێوی ده‌رکرد و تێیدا نارازاییان به‌ لێدانی قاپ و مه‌نجه‌ڵی خاڵی به‌هۆی که‌وچکه‌وه‌ له‌ پایته‌خت و شاره‌کانی ئه‌رژه‌نتیندا گوێی ڕامیاران و سه‌رمایه‌دارانیان که‌ڕ ده‌کرد، په‌لاماری بانکه‌کانیان دا و له‌ ماوه‌یه‌کی کورتدا پۆستی سه‌رۆککۆماری سێ ئاڵوگۆڕی به‌خۆوه‌ دیت. Continue reading “ده‌ستبه‌سه‌رداگرتن (The Take)”