دەسەڵات هەر جۆر و چینێك و توێژاڵێک بێت سەرکوتکەر و ئازادی زەوتکەرە

18/12/2025

ئەوەی کە لە بدنیخانەکانی یاخود پۆلیسخانەکانی مەغریب دا ڕوودەدات لە هەموو شوێنێکی ئەم دونیایەدا بە هەمان شێوە یا خراپتر ڕووی داوە و ڕوودەدات .  ئەوە جەوهەر و سروشتی دەوڵەت و دەسەڵاتخوازانن.

لە کاتێکدا وڵاتی مەغریب خۆی بۆ میوانداریکردنی جامی نەتەوەکانی ئەفریقا ئامادە دەکات، خێزانەکان و گروپەکانی مافی مرۆڤ باس لە دڕندەیی پۆلیس دەکەن، کە سەدان کەس هێشتا دەستبەسەرن.

 شەپۆلێکی خۆپیشاندانەکان بە بەشدابووانی گەنجان کە ناوی نەوەی زێدی لێنراوە [ نەوەی زێد بەو نەوەیە دەڵێن کە لە نیوانی ساڵانی 1997 و 2012 لە دایك بوون لەگەڵ ئینتەرنێتدا دەست و پەنجەریان شل کردووە . سەرقاڵن بە چالاکییە جۆراو جۆرەکانەوە : خزمەتگوزاری باشتر ، ژینگە ، دژ بە پرسێتی ، نەبوونی چارەسەر و تەندروستی و چالاکی پەروەردەیی و …تد   ] لە کۆتاییەکانی مانگی ئەیلول و سەرەتای مانگی ئۆکتۆبەردا  مەغریبی گرتەوە – کە گەورەترین خۆپیشاندان بوو لە دوای بەهاری عەرەبی ساڵی 2011 – وەک ناڕەزایەتییەک بەرامبەر بە چاودێری تەندروستی و پەروەردەی کەم بودجە.

گروپەکانی مافی مرۆڤ دەڵێن، حکومەت وەڵامی ناڕەزایەتییەکانی دایەوە کە بە “Gen Z 212” ناسراوە، دوای کۆدی پەیوەندیکردنی وڵاتەکە، بە دەستگیرکردنی هەزاران کەس بە ئارەزووی خۆیان. سواد براهما، سەرۆکی کۆمەڵەی مافەکانی مرۆڤی مەغریب (AMDH) وتی ژنە خۆپیشاندەران قوربانی “کردەوەی هەراسانکردن، سووکایەتیکردن و لێدوانی ناشیرین و سێکسی” بوون. هەروەها هەندێکیان ڕووداوی “دەستدرێژی و لێدانی نەشیاو”یان ڕاگەیاندووە.

سێ خۆپیشاندەر لە خۆپیشاندانێکی ناڕەزایەتیدا لە 1 ی تشرینی یەکەمدا لە شارۆچکەی لقلیا لە نزیک شوێنی گەرمی گەشتیاری بەناوبانگی ئەتڵەسی ئاگادیر تەقەیان لێکرا و کوژران، 14 خۆپیشاندەری دیکەش بریندار بوون، لەنێویاندا منداڵانی تەمەن 12 ساڵان بە برینداری بەجێهێڵراون.

 تا ئێستا زیاتر لە دوو هەزار و 400 کەس لە پەیوەندی لەگەڵ خۆپیشاندانەکاندا دادگایی دەکرێن و دەیان کەسیش کە بەشدارییان لە خۆپیشاندانێکی دوور لە توندوتیژیدا کردووە بە کردەوەی توندوتیژی تۆمەتبار کراون، بەپێی ئامارەکانی ڕێکخراوی لێبوردنی نێودەوڵەتی.

وتەبێژی چاودێری مافەکانی مرۆڤ، ئەحمەد بنچەمسی، وتی: “حکومەت بە ڕوونی ترساوە و ئەم سەرکوتکردنەی ڕێکخستووە بۆ ئەوەی پەیامێکی بەهێز بنێرن کە بەرگەی هیچ جۆرە ناڕەزایەتییەک ناگرن.”