پەڕلەمانی بریتانیا دوێنێ شەو دەنگیان بە بڕیارێکی مەترسیدار دا

زاهیر باهیر

12/07/2022

 لە پۆستەکانی پێشتردا ئاماژەم بەوە کردوە کە بریتانیا ڕووبەروی شەپۆلێکی گەورەی مانگرتن و خۆپیشاندان دەبێتەوە.  هەر دوێنێ ، دووشەمە ، 11/07/22  بەشێکی کرێکارانی نقابەی کرێکارانی پەیوەندییەکان بۆ ماوەی 24 سەعات مانیان گرت.  مانگرتنەکەش بووە هۆی داخستنی 114 لە پۆست ئۆفیسە هەرە گەورەکانی چەقی شار و بەشێکی تریان ڕؤژی 5شەمە ماندەگرن و هەروەها کرێکارانی پۆستی ڕۆیەڵیش [ پاشایەتیی] لە هەفتەی داهاتووەوە لە مانگرتندا دەبن .

لە کاتێکدا کە ئەمان دەنگیان بۆ مانگرتن داوە نقابەی کرێکارانی سایەقی قیتارەکان ، میترۆکان کە خاوەنکارەکانیان 8 کۆمپانیای جیاوازن  ، دوای گەرانەوەی دەنگەکان ، دوێنێ 2شەمە ڕایانگەیاند کە زۆرینەی ئەندامەکانیان بە ڕێژەی لەسەدا 83 و 93 بە گوێرەی شوێنی کارکردنیان دەنگیان داوە.  ئەوانیش بە فەرمی ڕایانگەیاند کە ئەگەر لە وتووێژەکەیاندا لەگەڵ کۆمپانیاکان ڕێنەکەون ئەوە ماندەگرن.  داواشیان لە حکومەت و وەزیر هاتوچۆ و بزنس کرد کە ئەوان واز لە ئیدارەی کۆمپانیاکان بهێنن و ڕێگری نەکەن لە پەسەندکردنی ئەو ڕێژەیەی کە نقابە داوای دەکات.

ئەوە ڕاستییە کە حکومەت بەربەستێکی گەورەیە ڕێگا نادات کە کۆمپانیاکان دەستیان کراوە بێت لە وتووێژیانا لەگەڵ نقابەدا بە پاساوی بەرزبوونەوەی هەڵئاوسانی پارە نابێت موچە ، یا کرێ بە ڕێژەیەکی بەرچاو سەرکەوێت ، هاوکاتیش موچەی بەڕێوەبەرو جێبەجێکاری کۆمپانیاکان بە ڕێژەی لە سەدا 32 سەرکەوتووە.

هەر بە دوای ئاشکراکردنی دەنگدان بە مانگرتن یەکسەر قوو کرا بە پەڕلەمانتارانا کە ئامادەبن تاکو دەنگ لەسە ئەو لائیحەیە بدرێت کە ماوەیەکی زۆرە حکومەت ئامادەکاری بۆ دەکات و  لە هەوڵی ڕازیکردنی ئەندام پەڕلەمانەکاندایە تاکو دەنگی پێبدەن.

پرۆژەکەش ئەوەیە کە حکومەت دەیەوێت لە بەشە هەرە سەرەکییەکانی شادەماری پیشەسازییدا وەکو هاتووچۆ، خەستەخانە، ئاگرکوژانەوە و هەندێك بەشی دیکەدا مانگرتن یاساخ بکەن .  بەڵام دواتر هاتنە سەر ئەوەی کە لە نوسینەگەکانەوە کرێکارانی ئیزرابشکێن بهێنن و ئەمەش ببێتە یاسایەك تاکو ئەمە ببێتە ڕێگرێکی گەورە بۆ مانگرتنی کرێکارانی ئەو بەشە.

لە دانیشنتەکەی دوێنێ شەودا بە داخەوە کە حکومەت بردییەوە بە دەنگی 289 بۆ 202 واتە تەنها 202 دەنگ دژ بەو بریارە وەستانەوە.

مەترسی سەرکەوتن و بەجێگەیاندنی ئەم بڕیارە ئەوەیە کە ئەو ئیزرابشکێنانەی کە دەیانهێنن و جێگای کرێکارەکانیان پێدەگرنەوە ڕاهێنانی تەواویان پێنەکراوە لە لێخوڕینی قیاتارەکاندا ئەمە جگە لەوەی کە ئاشنا نیین بە سکەکان چونێتی کارکردن بۆیە مەترسییەکی گەورە لەسەر ژیانی بەکارهێنەرانی قیتارەکان دروستدەکات.  لە لایەکی دیکەوە هەڕەشەی بێکاریی لە کرێکارەکان دەکات بە هێڵانەوەی ئیزرابشکێنەکان لەسە کارەکە  بێ  بەهابوون و هەژموونی مانگرتنی ئایندە.

بە رای من تاکە ڕێگرێك لەم بریارە ئەمانەی خوارەوەیە :

یەکەم : نقابەی مەرکەزی مانگرنتی گشتی ڕاگەیەنێت کە زۆر زۆە مەحاڵە.

دووەم:  کە موعارەزەیەکی گەورە لە لایەن خەڵکییەوە نیشانبدرێت ، کە ئەمەشیان هەر مەحاڵە.

سێیەم: بردنی حکومەت بۆ دادگە و داگە بڕیار بدات کە هێنانی کرێکارانی نەشارەزاو بێ مەهارەت لەو بەشەدا مەترسی گەورە لەسەر ژیانی بەکارهێنەرانی قیتار دروستدەکات .  ئەمەیان ڕەنگە بکرێت و ڕنگیشە دادگە ڕێگر بێت لە بڕیارەکەی حکومەت.