چی دەزانین لە جەنگەکە و چی فێردەبین گەر بمانەوێت

زاهیر باهیر

06/03/2022

  • ئەم شەڕە شەڕی ڕوسیا و ئۆکرانیا نییە بە تەنها وەکو میدیای ناتۆ و ئەوروپا پێماندەڵێن، بەڵکو شەڕی ناتۆ و ئەمەریکا و سەرجەم دەوڵەتانی ڕۆژئاوا لە بەرەیەکدا دژ بە ڕوسیا، یاخود ڕوسیا دژ بەوان.
  • دەوڵەتی ئۆکرانیا ڕێگا بە هیچ کەسێك نادات لە وڵات دەرچێت گەر تەمەنی لە نێوانی 18 و 60 ساڵدا بێت .
  • ناتۆ و ئەمەریکا و ئەوروپا ئەوەی لە توانایاندا بووە و هەیە کردویانە بۆ حکومەتی ئۆکرانیا بە هاوکاری دارایی ، چەك و تەقەمەنی ، تەیارەی جەنگیی ، مووشەك و  داو و دەرمان ، کەلوپەل و پۆشاك، خواردەمەنی و وەرگرتنی خەڵکەکەی لە وڵاتەکانی خۆیاندا.
  • لەم شەرەدا میدیا پرسیارە گرنگەکەی لەبیر بردوینەتەوە کە بۆچی پوتین دەستی بەو  هێرشە دڕندەیە دژ بە خەڵکی ئۆکرانیا کرد و دار و بەردی بەسەر زۆر لە بینای هەندێك شارەوە نەهێڵاوە ، لێرەدا تەنها هەر هێڕشەکەی ڕوسیا دەبینرێت نەك هۆکاری هێڕشەکە.
  • میدیا دنەی هەموومانی داوە و هەموومانی خستۆتە سەر شەقامەکان بۆ دژایەتکرنی ڕوسیا و دژ بە جەنگبوون .  لە ڕاستیدا و کە جێگای داخە هەرە زۆرینەمان کە لەسەر شەقامین دژ بەم جەنگە ، دژ بە جەنگ نین بەڵکو ئێمە دژ بە داگیرکردنی ڕوسیاین ، ئێمەی زۆرینەی کردووە بە جەنگخواز نەك بە ئاشتیخواز، دژ بە ڕوسیا نەك بە ناتۆ و ئەمەریکا و دەوڵەتانی ڕۆژئاوا و کۆمپانیا جیهانخۆرەکان.
  • میدیای بریتانی هەمو وەختەکەی بۆ باس و خواسی جەنگ تەرخان دەکات ، هەڵبەتە بۆ هاوپشتی دەوڵەتی ئۆکرانی و دژ بە ڕوسیا ، تا ئەو رادەیەی کە ئاڕ تی یاساخکرا ، حیزبی لەیبەری بریتانی ، پارتی کرێکاران ،  سەرۆکەکەی ئەو 11 ئەندام پەڕلەمانتارەی کە ئەندامی سەرەکی کەمپەینی دژ بە جەنگن ئاگەدارکرانەوە کە ڕەخنە گرتن لە ناتۆ یانی دەمبەستنیان و تاڕادەیەك تەجمید کردنیان .  ئەوەیە دیمۆکراتییەت. هەر ئاواش بە بڕیارێکی پوتین هەرکەس هەواڵی درۆ بڵاوبکاتەوە تا 15 ساڵ حوکمدەدرێت، کە بڕیارێکی زۆر ترسناکە چونکە دەتوانرێت هەموو شتێکت ئاو بۆ حساب بکرێت کە درۆ دەکەیت.
  • دەستپێکردنی جەنگ زۆر گرانە چونکە ئامادەکارییەکی زۆر زۆری دەوێت و دۆزینەوەی دۆست و لایەنی هاوڕات ، دەبێت حساب و کیتابێکی بێ ئەندازەی بۆ بکرێت ، بەڵام تەواوبوونی زۆر جار بە دوو دانیشتنی نێوانی هەردو لا دەکرێت کۆتایی بێت.
  • غەباوەتی زیلینسکی نیوەی وڵاتەکەی وێران بووە کەچی فۆرمی هاتنەناو یەکێتی ئەوروپا واژۆ دکات .  ئەمە ڕەنگە خۆی و لایەنگرانی بە چالەنجی بزانن، بەڵم ئەمە لە غەباوەت زیاتر شتێ تر نییە.
  • بە سیاسیکردنی وەزش و هەموو چالاکییەکی وەرزشەوانی : لە بیرمە گەر تاکە یاریکەرێکی تۆپی پێ پشتگیری لە مانگرتن یاخود خۆپیشاندانی کرێکاران بکردایە لیا دژ بە شەڕی بریتانیا و ئەمەریکا بوایە ، ئیتر دەبوایە ئەو یاریکەرە بە پەندی پسات بکرایە و پەشیمانبوایەتەوە لە هەڵوێستەکەی ، گاسکۆین [ گەزە] ایاریەکەرە بەناوبانگەکەی سەردەمی خۆی، تاکە کەسێك بوو کە ئەو هەڵوێستەی هەبوو کەچی هەڕەشەی دوورخستنەوەیان لێدەکرد.  دەیڤد پێکەم بە ئاشکرا وتی نابێت وەرزش بە سیاسەت بکرێت .  ئەی ئەمە بە سیاسەتکردن نییە کە وەرزشەوانەکانی ڕوسیا لە هەموو چالاکییەکی وەرزشیدا دووربخرێنەوە؟ ئەی بۆچی ئێستا یەکە یەکە میدیا بە دوای کەسانی ناوداری بواری وەرزشدا دەگەڕێ تاکو بێنە سەر تی ڤی و دژ بە ڕوسیا بوەستنەوە و کەمپەینی دوورخستنەوەی هاووەرزشکارەکانیان بکەن؟
  • لەم شەرەدا زەرەرمەندی یەکەم و سەرەکی دانیشتوانی هەژاریی ئۆکرانیایە و دەربەدەربونیانە، سوودمەند کۆمپانیا زەبەلاحەکانە کە دەتوانن لە ماوەیەکی کەمدا ئەوەندە قازانج بکەن کە لە 10 ساڵدا ئەوەندە نەکەن بە چەکفرۆشتن و بیناکردنەوەی ئۆکرانیا و ئاوەدانکردنەوەی دروستکردنەوەی ڕێگا و بان و بورج و خەستەخانە و قوتابخانە و زۆری تر ، ئەمەش بۆ ماوەیەك داهاتی زۆرێك لەو وڵاتانە دەبوژێنێتەوە و خەڵکێکی زۆر دەکەوێتە کارەوە ، سەرمایەداریی هەناسەیەکی پیادێتەوە و هەنگاوێکی دیکەش بزوتنەوەی کرێکاران و خەڵك دەباتە دواوە هەر وەکو کۆرۆنا کردی.
  • سیاسەتی دووفاقەیی و دووڕویی دەوڵەتانی ئەوروپی کە چۆن مامەڵەی ” چاو شین و پرچ زەرد و پرچ ئاڵ و سپیپێستەکان، مەسیحییەکان و ئەوروپییەکان”  دەکەن و چۆنیش هاوکاری کەسانی دەرەوەی ئەوروپا دەکەن.
  • کەرە دێزە : بەشێك لە کرێکارانی دووەم نقابەی گەورەی بریتانیا کە کرێکارانی بەندەرەکانن دوێنێ ئامادە نەبوون کە پاپۆڕە نەوتییەکان کە بارهەڵگری نەوت و غازی ڕوسیان، بەتاڵبکەنەوە بەناوی دژایەتیکردنی ڕوسیا و هاوپشتی ئۆکرانیا.  ئەم کەرە دێزانە کە حەز بە تۆپینی خۆیان دەکەن و مردنی خاوەنەکەیان کە ئێمەین، ئەمانن.  ئەمان لەمەدا هاوڕا و هاوپشتی دەوڵەتەکان و سەرمایەداران و ساماندارانن.  باشە ئێوە ئەو هەموو چەك و جبەخایەتان بۆ سعودییە هەواڵە کرد تاکو منداڵان و کەسانی بێ تاوانی یەمەن بکوژێت بۆ بۆ چرکەیەك مانتان نەگرت؟ باشە بۆ مانتان نەگرت لە بارکردنی چەك و تەقەمەنی بۆ دەوڵەتی فاشی تورکیا کە بۆ قڕانکردنی هاوچینەکانی خۆت و کوردانی ڕؤژئاوا و هەندێكیش لە کوردانی باشوورە؟ بۆ بۆ چرکەیەك مانتان نەگرت بۆ ناردنی چەك بۆ لیبیا؟  ئەی ئێوە بۆ هاوپشتی چینەکەی خۆتان هەر بۆ نموونە نێرس و دکتۆر و کارمەندەکانی خەستەخانەکان کە لە پرۆتێستا بوون، هەر قسەیەکتان نەکرد ؟ بۆچی بۆ چرکەیەکیش کارتان ڕانەگرت لە هاوپشتی مانگرتنی کرێکارانی میترۆکانی لەندەن لە ڕۆژی 3 شەمە و 5شەمەی هەفتەی پێشوو؟ ئەی کەرانی دێز ئەوە نازانن کە بەیانی حکومەت دەتوانێت بتاندات بە دادگا بە بیانوی ئەوەی کە ئێوە بە یاسای دژە نقابە بۆتان نییە کە کێشە ئابوورییەکانتان بکەنە کێشەی سیاسی ؟ ئێوە نەک هەر ئەوەتان کردووە لەوەش خراپترتان کردووە کە بێ هیچ بیانویەك هاتوون ئەو چالاکییەتان کردووە کە لە سەر هەر هەمو وماڵێك و بزنسێكی بچووک و گەورە دەکەوێت بە زیادکردنی زیاتری دانی پارەی غازو کارەبا؟   
  • چەمکی سەربەخۆیی:  ئەم جەنگەی ئێستا باشتر چەمکی سەربەخۆیی سەلماند کە تەنها وەهمی نەتەوەییەکان و لیبراڵەکان و فاشی و ڕایسستەکانن. ئەمڕۆ وڵاتێك نییە  لەم دونیایەدا کە سەربەخۆ بێت ئەگەر سەربەخۆیی، سەربەخۆیی ئابووریی و سیاسیی بێت .  تا گەورەتر بێت و بەهێزتر بێت وڵات،  زیاتر بارخوراترە. ئەمڕۆ وڵاتانی وەکو ئەمریکا و ڕوسیا و بریتانیا و ئەڵمانیا و فەرەنسە پاشکۆترن بە بازاڕی جیهانی تاکو وڵاتێکی بچوکی چەند سەد هەزار کەسی ئەفەریقا. 
  • هەڵوێسیئ ئیسرائیل و کوردەبۆرە:  ئیسرائیل کە یەکەم وڵاتی بەهیزی هەموو ناوچەکەیە و دووەم هێزە لە جیهاندا، کە تاکە وڵاتێکی ناودارە کە تا ئێستا هەڵوێستی خۆی بە هەڵواسراوی لە بەرانبەر ئەم شەڕەدا هێڵاوەتەوە و لایەنگری هیچ لایەکیان نییە. حکومەتی ئیسرائیلی دەزانن گەر دژایەتی ڕوسیا بکەن زۆر زەرەر دەکەن .  ڕوسیا ئاسمانی سوریا دەپارێزێت بەڵام بۆ ئیسرائیلی دەکاتەوە کە لە حیزبوڵا و هێزی ئێرانی بدات و جاروباریش ئەسەدیش بکوتێت.  ببینن چەند گڵاوە سیاسەت؟ زیلیسنسکی سەرۆکی ئۆکرانیا کە خۆی جولەکەیە تەلەفونی بۆ نەفتەلی بێنێت ، سەرەک وەزیرانی ئیسرائیل کردوە بۆ هاوکاری و تێکەوتنی وەستانی جەنگ ، لەگەڵ هەبوونی 250 هەزار جولەکە لە ئۆکرانیا، نەفتەلی پاش دوو ڕۆژ وەڵامی لێگێڕاوەتەوە ، هەر ئیسرائیلیش بوو کە دانیشتن و وتووێژی لە نێوانی هەردوو لادا ڕەخسان.

 کوردەبۆرە: کوردەبۆرەش هەمو وەک فەرد و هەم وەکو حیزب و حکومەت بەسەر دوو بەرەدا دابەش بووە ، یا دەبێت دژ بە ڕوسیا بیت یا دەبێت دژ بە ئۆکرانیا دەنا تۆ هەلوێستت نییە!!!!!! ئەم سەنگەر لەو دەگرێت و ئەو سەنگەر لەم دەگرێت تا بیناقای لە سۆز و پەرۆشدا بۆ دەوڵەتێکیان لە لیتەدایە.

  • مێژو نیشانی دەدات  کە روسیا دەستی بە خوێنی هەندێك لە گەلان و هەزاران هەزار کەس سوورە بەڵام نابێت لەبیرمان بچێت کە ناتۆ و ئەمەریکا و ئەوروپا زۆر زیاتر لەوان و کەم وڵاتیش هەیە کە ئەمان دەستیان تێوەردنەدابێت یاخود شەڕیان تێدا نەکردبێت.
%d هاوشێوەی ئەم بلۆگەرانە: