ڕاپۆرتێکی زۆر سەرنجڕاکێش:

17/01/2022

ئەمەی خوارە ڕاپۆرتێکە کە لە 22/11/21 بڵاوکرایەوە سەبارەت بە پیسکردنی ژینگە لە ڕوی خواردنەوە بە دروستکردنی زیادی غازیی دووەم ئۆکسیدی کاربۆن لەلایەن ژنان و پیاوانەوە هەروەها پڕە لە ئامار سەبارەت بە ژینگە و کارایی هەر لایەنێك لەسەری .

خاڵە گرنگەکانی ئەم راپۆرتە :

• زۆرخۆری گۆشت لە لایەن پیاوانەوە دەبێتە هۆی پیسکردنی ژینگە بەدانەوەی غازی دووەم ئۆکسیدی کاربۆن بە ڕێژەی لەسەدا 40 ، هەر ئاواش نیشانی دەدات کە لە سەدا 25 ڕژێمکردن [ Diet ] کە پەیوەستە بە دانەوەی دووەم ئۆکسیدی کاربۆنەوە لە هەڵبژاردەی خواردن و خواردنەوەوە دێت وەکو کۆفی و کحول و کێك.

• توێژینەوەیەکی دیکە ئەوە نیشاندەدات کە ڕژێمکردنی ڕووەکی و ڤێگن، واتە ئەوانەی کە ڕووەکی و ڤیگنن،  لە وڵاتانی ڕۆژئاوادا لە ڕژێمکردنی خواردنەکانی دیکە بە بڕی سێیەكی ئەوان غازی دووەم ئۆکسیدی کاربۆن دروستدەکات.

• بەرهەمهێنای خۆراك بە بڕی لە سەدا 30 دووەم ئۆکسیدی کاربۆن دروستدەکات .

• بە گوێرەی ئەو توێژنەوەی کە لە journal Plos One بووە دانەوەی دووەم ئۆکسیدی کاربۆن کە بەندە بە 3200 جۆر لە توخمەکانی خواردنەوە لە پشکنینی 212 کەسی بریتانییدا کە تۆماری خواردن و خواردنەوەیان لە 3 جار 24 سەعاتیدا کراوە، دەرکەوتووە کە بەروبومی ئاژەڵ بەرپرسیارە لە دانەوەی نزیکەی نیوەی بڕی گازی دوەم ئۆکسیدی کاربۆن . توێژینەوەکە وردی کردۆتەوە کە لە سەدا 31 ئەم گازە لە گۆشتەوە دێت لە سەدا 14 لە شیر و شیرەمەنییەوە و لەسەدا 8یشی لە کێکەوە دێت .

• هەمان توێژینەوە نیشانی دەدات ئەوانەی کە ڕوەکی خۆر نین و ئەوەی کە دەیخۆن لە سەدا 59 زیاتر لە دووەم ئۆکسیسی کاربۆن لە ڕووەکی خۆر دروستدەکات .  پیاوان لە سەدا 41 ئەوە پێكدەهێنن بە هۆی ئەوەی کە زیاتر لە ژنان گۆشت و خواردنەوە دەخۆن. 

• پیاوان پارە لە کڕینی شت و مەكێکدا سەرف دەکەن کە دەبێتە هۆی دانەوەی کاربۆن بە بڕی لە سەدا 16 زیاتر لە ژنان.

• لە وڵاتانیی کە داهاتی خەڵکەکەی بەرزە ئەوانەی کە ڤیگنن بە ڕێژەی لە سەدا 21 بۆ 34 کولفەی خواردنەکانیان کەمترە. بەڵام ڕووەکییەکان بە ڕێژی لە سەدا 27 بۆ 31 کولفەی خواردنیان دادەبەزێت.