31/03/2022

ئەم ڤیدیۆیە کە بۆ چەند خولەکێکە ڕادەی ئاستی ڕاستڕەوێتی و ڕایسستیی لە نێوانی هەندێك لە سواربووانی ئەم پاسەدا نیشاندەدات کە تا ڕادەیەکی زۆر خەڵکی لەوێ دژ بە بە خەڵکانی بێینانە نین و هاوکار و هاوسۆزیانن .

https://fb.watch/aPwkEobxiO/

31/01/2022

کرێکارانی پاککەرەوە لەگەڵ ئەو کرێکارانەی دیکە کە کاروبارێك کە پەیوەندی بە تەندروستییەوە نیە کە زیاتر کردنی کاری حەمالی و گواستنەوەی کەرەسەکانی نێو خەستەخانەکانە بریاریان دا لە ئەمڕۆوە ، دووشەمە ، 31//01/2022 بۆ 2 هەفتە مانبگرن .

ئەم کرێکارانە کە زۆرینەیان کرێکارانی ڕەشبێست و ئاسێوی و ئیتنیکی ترن کە لە لایەن کۆمپانیای دیکەوە کە ئەو کۆمپانیانە گرێبەستیان لەگەڵ خەستەخانەکانا هەیە خاوەنکاری ئەو کرێکارانەن .  ئەم کرێکارانە لە سەدا 15 کەمتر لە کرێی ئەو کرێکارانەی کە بە ڕاستەوخۆ لەلایەن خەستەخانەکانەوە دانراون بۆ هەمان  کار ، وەردەگرن ، کە ئەمەش بۆنی ڕایسست و هەڵواردن و جوداخوازی لێدێت.  ئەو بارودۆخە خراپەی ئەم کرێکارانە و ڕەگەز و ئینتیمای نەتەوەییان ، بۆ جەوساندنەوەیەکی زیاتر و کرێییەکی کەمتر لە لایەن کۆمپانیا تایبەتییەکانەوە دەقۆزرێتەوە.

هاوکاتیش 400 کرێکار کە سەر بە نقابەی یونایتن و لە فڕۆکەخانەکاندا کاردەکەن کە بەرپرسن لە گواستنەوە و هەڵگرتنی جانتای سەفەرکەران بۆ ناو تەیارەکان و داگرتنەوەیا لە ڕۆژی 11/02 و بۆ 14/02 لە مانگرتندا دەبن .  ئەو هەفتەیە هەفتەیەکی زۆر تایبەتییە بۆ خاوەنکارەکانیان چونکە ئەو هەفتەیە لە ئینگلەند هەفتەی پشوودانی مناڵانی قوتابییە و زۆرێك لە خێزانی قوتابییەکان ئەو ماوەیە سەفەر دەکەن لەگەڵ منداڵەکانیانا،  ئەمە هۆکارەکەیە کە ئەو 400 کرێکارە ئەم چەند ڕۆژەیان هەڵبژاردووە.

دارا جوتیار

19/01/2022

دنیابینی لە چاویلکەکەی منەوە و چەند پرسیارێك لە بەرەبەیانی ڕۆژێکی نوێدا؟

ئایا ئابوری سۆشیالیستی و کۆمەڵی هەرەوەزی و ( کۆمۆنیستی) و پیکەوە ژیان و بەرهەمهێنان و وەك یەك سودمەندبوون، زانستە یان زاست نیە؟

ئەگەر زانستە، بۆ کەس هەوڵی بە مەنهەجکردنی لەبواری پەروەردەو فێرکردندا و بەکۆمەڵایتی کردنی نادات؟ بۆ نابێتە بابەتی ناوەندە ڕۆشنبیری فکری و ئەکادیمی و زانستیەکان؟

لەبەرامبەردا، بۆ هەموو داهێنانە زانستیەکان لە سای سیستەمی چینایەتی و هیرراشییەتدا تا ئێستا دەستی بەسەردا گیراوە و خراوەتە خزمەت بزنس و ئابوری کاولکاری کاپیتالیستەکانەوەو زانکۆی گەورە گەورەی لە دنیادا بۆ دەکرێتەوەو لەهیچ ناوەندێکی ڕۆشنبیری و فکری و ئەکادیمی و زانستیەوە ناخرێتە ژێر پرسیاری ڕیشەیی و لێکۆڵینەوە؟؟

ئایا ئەو کاولکارییە ژینگەیی و جەنگ و کوشتار و نابەرابەری و چەوساندنەوە گەورەیە و قەیرانە گەورە ژینگەیی و ژیاریە، ئاکامی ناتەبایی و ناکۆکی کەپیتالیزم و سیستم و میکانیزمەکەیەتی، یاخود حەتمیەتێکی سروشتیە؟ یان لەغەیبەوە خودایەکی پەنهان سەپاندویەتی؟

دوا پرسیار:

ئایا (کۆمۆنیزم) ئایدۆلۆژیایە کە وەک مەترسی هێنانی فاشیزم و هاوشانی فاشیزم پێناسە دەکرێت؟ لەکاتێکدا هەر ئێستا فاشیزمی قەومی دینی تایفی پەرە پێداروی کاپیتالیزم کە ڕۆژانە بەهەزاران دەکاتە قوربانی!

یان (کۆمۆیزم) پێشنیار و ئەڵتەرنایڤی ژیاێکی بێ جیاوازی نێوان ئینسانەکان و ئاشتبونەوەیانە لەتەك خۆیان و سروشت و گەڕانەوەی بەهایە بۆ تاك بە تاكی ئێنسانەکان و ئاشتی و پێکەوە ژیان؟؟

18/01/2022

بە گوێرەی ڕاپۆرتێکی نوێی ئۆکسفام دە پیاوی دونیا لەم سەردەمی کۆرۆنایەدا سامانیان دووقات سەرکەوتووە و گەیشتۆتە 1.5 تریلۆن دۆلار لە کاتێکدا کە 163 ملیۆن کەس کەوتنە ژێر هێڵی هەژارییەوە.

• ئۆکسفام پێشبینی ئەوە دەکات کە لە ساڵی 2030 دا 3.3 ملیار کەس داهاتی ڕۆژانەیان لە 5.5 دۆلار کەمتر دەبێت.

• داهاتی لە سەدا 99ی دانیشتوانی دونیا لە نێوانی مانگی مارتی 2020 بۆ مانگی ئۆکتۆبەری 2021 دابەزیوە.  ئەمە لە کاتێکدا ئێلون مسك، خاوەنی کۆمپانیای دروستکردنی سەیارەی کارەبایی  و 9 دەوڵەمەندەکەی دیکەی دونیا بە هەر هەمویان سامانیان ڕۆژانە بە بڕی 1.3 ملیار دۆلار سەرکەوتووە.

• ئەم جەدۆلەی خوارەوە لیستی ناوی ساماندارانی دونیایە کە بە گوێرەی سامانەکەیان لە سەرەوە بۆ خوارەوو ڕیزکراوە. ژمارەکە کە هێمای دۆلاری لە پشتەوەیە ئەوە بڕی داهاتیانە.  [bn ، بی ئێن] کورتەی بلیۆنە بە ئینگلیزی کە بە کوردی دەبیتە ملیار .  هەر وەها وشەی Up   یانی : بە ڕێژەی ، بەو برە سەرکەوتوە:

Elon Musk $294.2bn up 1,016%

Jeff Bezos $202.6bn up 67%

Bernard Arnault & family $187.7bn up 130%

Bill Gates $137.4bn up 31%

Larry Ellison $125.7bn up 99%

Larry Page $122.8bn up 125%

Sergey Brin $118.3bn up 125%

Mark Zuckerberg $117.7bn up 101%

Steve Ballmer $104.4bn up 85%

Warren Buffett $101.5bn up 40%

• ئۆکسفام داوا لە حکومەت دەکات کە تەنها بۆ یەكجار بە ڕێژەی لە سەدا 99 باج بخرێتە سەر ئەو داهاتەیان .  سەراپای ئەو باجە کافییە بۆ ڤاکسینی سەراپای خەڵکی هەموو جیهان و بەشی گۆڕانی سەرەکیش لە ژینگەدا دەکات و بەشی پارێزگاری لە تەندروستی خەڵکی لە 80 وڵاتدا دەکات. ڕاپۆرتەکە دەڵێت دوای دانی ئەم باجەش هێشتا ئەم 10 ساماندارە بە گشتیان  8 ملیار دۆلاریان بۆ دەمێنیتەوە. 

• ئەم 10 پیاوە داهاتیان 6 جار لە سەدا 40 خەڵکی دونیا کە ژیانیان باش نییە زیاتر کە بە ژمارە دەکاتە 3.1 ملیار کەسە.

• ئەم 10 ملیاردەرە گەر هەر یەکەیان ڕۆژانە ملیۆنێك دۆلار سەرف بکەن ئەو ئەو پارەیەیان بەش ی 414 ساڵ دەکات .   

بە گوێرەی ڕاپۆرتێکی نوێی ئۆکسفام دە پیاوی دونیا لەم سەردەمی کۆرۆنایەدا سامانیان دووقات سەرکەوتووە و گەیشتۆتە 1.5 تریلۆن دۆلار لە کاتێکدا کە 163 ملیۆن کەس کەوتنە ژێر هێڵی هەژارییەوە.

• ئۆکسفام پێشبینی ئەوە دەکات کە لە ساڵی 2030 دا 3.3 ملیار کەس داهاتی ڕۆژانەیان لە 5.5 دۆلار کەمتر دەبێت.

• داهاتی لە سەدا 99ی دانیشتوانی دونیا لە نێوانی مانگی مارتی 2020 بۆ مانگی ئۆکتۆبەری 2021 دابەزیوە.  ئەمە لە کاتێکدا ئێلون مسك، خاوەنی کۆمپانیای دروستکردنی سەیارەی کارەبایی  و 9 دەوڵەمەندەکەی دیکەی دونیا بە هەر هەمویان سامانیان ڕۆژانە بە بڕی 1.3 ملیار دۆلار سەرکەوتووە.

• ئەم جەدۆلەی خوارەوە لیستی ناوی ساماندارانی دونیایە کە بە گوێرەی سامانەکەیان لە سەرەوە بۆ خوارەوو ڕیزکراوە. ژمارەکە کە هێمای دۆلاری لە پشتەوەیە ئەوە بڕی داهاتیانە.  [bn ، بی ئێن] کورتەی بلیۆنە بە ئینگلیزی کە بە کوردی دەبیتە ملیار .  هەر وەها وشەی Up   یانی : بە ڕێژەی ، بەو برە سەرکەوتوە:

Elon Musk $294.2bn up 1,016%

Jeff Bezos $202.6bn up 67%

Bernard Arnault & family $187.7bn up 130%

Bill Gates $137.4bn up 31%

Larry Ellison $125.7bn up 99%

Larry Page $122.8bn up 125%

Sergey Brin $118.3bn up 125%

Mark Zuckerberg $117.7bn up 101%

Steve Ballmer $104.4bn up 85%

Warren Buffett $101.5bn up 40%

• ئۆکسفام داوا لە حکومەت دەکات کە تەنها بۆ یەكجار بە ڕێژەی لە سەدا 99 باج بخرێتە سەر ئەو داهاتەیان .  سەراپای ئەو باجە کافییە بۆ ڤاکسینی سەراپای خەڵکی هەموو جیهان و بەشی گۆڕانی سەرەکیش لە ژینگەدا دەکات و بەشی پارێزگاری لە تەندروستی خەڵکی لە 80 وڵاتدا دەکات. ڕاپۆرتەکە دەڵێت دوای دانی ئەم باجەش هێشتا ئەم 10 ساماندارە بە گشتیان  8 ملیار دۆلاریان بۆ دەمێنیتەوە. 

• ئەم 10 پیاوە داهاتیان 6 جار لە سەدا 40 خەڵکی دونیا کە ژیانیان باش نییە زیاتر کە بە ژمارە دەکاتە 3.1 ملیار کەسە.

• ئەم 10 ملیاردەرە گەر هەر یەکەیان ڕۆژانە ملیۆنێك دۆلار سەرف بکەن ئەو ئەو پارەیەیان بەش ی 414 ساڵ دەکات .   

17/01/2022

ئەمەی خوارە ڕاپۆرتێکە کە لە 22/11/21 بڵاوکرایەوە سەبارەت بە پیسکردنی ژینگە لە ڕوی خواردنەوە بە دروستکردنی زیادی غازیی دووەم ئۆکسیدی کاربۆن لەلایەن ژنان و پیاوانەوە هەروەها پڕە لە ئامار سەبارەت بە ژینگە و کارایی هەر لایەنێك لەسەری .

خاڵە گرنگەکانی ئەم راپۆرتە :

• زۆرخۆری گۆشت لە لایەن پیاوانەوە دەبێتە هۆی پیسکردنی ژینگە بەدانەوەی غازی دووەم ئۆکسیدی کاربۆن بە ڕێژەی لەسەدا 40 ، هەر ئاواش نیشانی دەدات کە لە سەدا 25 ڕژێمکردن [ Diet ] کە پەیوەستە بە دانەوەی دووەم ئۆکسیدی کاربۆنەوە لە هەڵبژاردەی خواردن و خواردنەوەوە دێت وەکو کۆفی و کحول و کێك.

• توێژینەوەیەکی دیکە ئەوە نیشاندەدات کە ڕژێمکردنی ڕووەکی و ڤێگن، واتە ئەوانەی کە ڕووەکی و ڤیگنن،  لە وڵاتانی ڕۆژئاوادا لە ڕژێمکردنی خواردنەکانی دیکە بە بڕی سێیەكی ئەوان غازی دووەم ئۆکسیدی کاربۆن دروستدەکات.

• بەرهەمهێنای خۆراك بە بڕی لە سەدا 30 دووەم ئۆکسیدی کاربۆن دروستدەکات .

• بە گوێرەی ئەو توێژنەوەی کە لە journal Plos One بووە دانەوەی دووەم ئۆکسیدی کاربۆن کە بەندە بە 3200 جۆر لە توخمەکانی خواردنەوە لە پشکنینی 212 کەسی بریتانییدا کە تۆماری خواردن و خواردنەوەیان لە 3 جار 24 سەعاتیدا کراوە، دەرکەوتووە کە بەروبومی ئاژەڵ بەرپرسیارە لە دانەوەی نزیکەی نیوەی بڕی گازی دوەم ئۆکسیدی کاربۆن . توێژینەوەکە وردی کردۆتەوە کە لە سەدا 31 ئەم گازە لە گۆشتەوە دێت لە سەدا 14 لە شیر و شیرەمەنییەوە و لەسەدا 8یشی لە کێکەوە دێت .

• هەمان توێژینەوە نیشانی دەدات ئەوانەی کە ڕوەکی خۆر نین و ئەوەی کە دەیخۆن لە سەدا 59 زیاتر لە دووەم ئۆکسیسی کاربۆن لە ڕووەکی خۆر دروستدەکات .  پیاوان لە سەدا 41 ئەوە پێكدەهێنن بە هۆی ئەوەی کە زیاتر لە ژنان گۆشت و خواردنەوە دەخۆن. 

• پیاوان پارە لە کڕینی شت و مەكێکدا سەرف دەکەن کە دەبێتە هۆی دانەوەی کاربۆن بە بڕی لە سەدا 16 زیاتر لە ژنان.

• لە وڵاتانیی کە داهاتی خەڵکەکەی بەرزە ئەوانەی کە ڤیگنن بە ڕێژەی لە سەدا 21 بۆ 34 کولفەی خواردنەکانیان کەمترە. بەڵام ڕووەکییەکان بە ڕێژی لە سەدا 27 بۆ 31 کولفەی خواردنیان دادەبەزێت.  

16/01/2022

دوێنێ ڕۆژی شەمە ، 15/1/22 ، پرۆتێست و خۆپیشاندانی گەورە لە لەندەن و ئەم شارانەی دیکە : Bristol, Cardiff, Coventry, Liverpool, Manchester, Newcastle, Sheffield ،Plymouth زۆر شار و شارۆجکەی تر دژ بەو لائیحەیەی کە وەزیری ناوخۆ لە مانگی نۆڤەمبەری پارساڵدا خستییە بەردەم پەڕلەمانی بریتانی و زۆربەی بەڵتەچییەکانی بریتانیاش پەسەندیان کرد ، ئێستاش بەیانی، 2شەمە، ئەو ڕۆژەیە کە ئەم لائیحەیە لەلایە ئەنجومەنی پیرانەوە کە هەندێکیان ئەو پلەیەیان بە پارە کڕیوە واتە بەرتیلیان داوە بە حکومەت و پێیان بەخشراوە، لێدوانی لەسەر دەکرێت دەبێتە یاسا ودەخرێتە کار ، یا تەعدیل دەکرێت، یاخود ڕەتدەکرێتەوە.

ئەم لائیحەیە هیچ جۆرە ئازادییەك بۆ پرۆتێست و خۆپیشاندان بۆ خەڵکی ناهێڵێتەوە لە بچوکترین خاڵەوە تا گەورەترین خاڵ دەگرێتەوە وەکو : دژ بە هەموو جۆرە پرۆتێستێكە ، دانی ئەو پەڕی دەسەڵات بە پۆلیس کە یاساخی هەموو پرۆتێستێك بکات گەر بزانێت ” دەنگە دەنگی زۆرە و دەبێتە هۆی بێزارکردنی خەڵك  و تێکدانی ئاشتی” ، وەستانی هەر کەسێك و پشکنینی  کە گومانی لێبکەن و هاوکاتیش پێویست ناکات کە بیانوی ڕاگرتنییان  دەستبەسەرکردنیان بدەنەدەست ، هەموو جۆرە دروشمێك کە لە سەر مقەبا و تەختە دەنوسرێت یاساخە، ڕێگا نادرێت بە هەندێك خەڵك کە بەشداری بکات ، فیکە کێشان و دەهؤڵ و زوڕنا و هەموو جۆرە قاووقیژێك یاساخ دەکرێت ، دەستبەیەکەوەگرتن بۆ دروستکردنی پەرژینێک بۆ پاراستنی کەسێك یا خود بەرگری لە خۆ لەکاتی هێڕشی پۆلیسدا یاساخە، خۆبەستەنەوە بە زەوییەوە یاخود عەمودەوە و یاخود هەر شتێکەوە کە پۆلیس وا عەقڵی بیبڕێت کە ڕیگرە لە هاتوچۆی ئەوان و خەڵکی، دەکرێت هەتا 51 هەفتە بەندبکرێییت گەر بێتو پەیکەرێك لەکەدار بکەیت ، بۆ 10 ساڵ حوکم دەدرێت ئەگەر یارمەتی پەنابەرێك ، کۆچبەرێك بدەیت  … زۆر مافی دیکە هەموو ئەمانە یاساخ دەکرێین بە وشەیەك : کەس مافی هیچ جۆرە خۆپیشاندان وپرۆتێستێکی نییە لەم وڵاتەدا .

ئەمە هۆکاری چونە سەر شەقامی خەڵکییە.  

14/01/2022

بە گوێرەی ڕاپۆرتێکی نوێی ئۆکسفام [Oxfam  ] کە چەند ئامارتێکی نوێی سەبارەت بە ساماندارانی ئاسیا کە چۆن لە سای پەتای کۆرۆنا تورەقییان کردووە خۆستۆتە بەردەست.

ڕاپۆرتەکە ئەم ڕاستییانەمان دەخاتە بەرچاو:

• لە سای پەتای کۆرۆنا 20 ملیاردەر لە ئاسیادا دروستبوون .  ئەمە لە کاتێکدا کە پەتای کۆرۆنا بووەتە هۆی لەکارخستنی یاخود دەرکردنی 140 ملیۆن لەسەر کار لەو کیشوەرەدا.

• ئەوانەی کە ئاوا تورەقییان کردووە خاوەنی هەندێك کۆمپانیان وەکو : پێداویستی پاراستنی کەسەکان ، بە تایبەت بۆ دکتۆر و کارمەندانی خەستەخانەکان: دەمامك ، صەدرییە ، دەستکێش  خاوێنکردنەوەی دەست و ناو خەستەخانە …، لە پلەی دووهەمدا ئەو کۆمپانیایەی کە ئاماری تێستکردن [ پشکنینی کۆرۆنا] ی دروستکردووە کە خۆت لە ماڵەوە یا لە شوێنی دیکە دەتوانیت ئەو تێستە بکەیت .  بەشێکی ئەم کۆمپانیانە لە هیندستان و چین و هۆنکۆنگ و یابانن.

• ژمارەی ملیاردەرەکان لە ئاسیادا لە نێوانی مانگی ئازاری 2020 وە تاکو مانگی نۆڤەمبەری 2021 لە 803 ملیاردەرەوە بۆ 1087 ملیاردەر بەرزبووەوە واتە بە بڕی سێیەکی ژمارەی پێشوتری چووەتە سەرەوە.

• هەر ئاواش داهاتی ئەم ملیاردەرانە بە بڕی سێ لەسەر چوار سەرکەوتووە کە  دەکاتە لەسەدا 74 بە ڕێژەی سەدیی . 

• ڕاپۆرتەکە دەڵێی ساماندارانی لە سەدا یەکی ئاسیا خاوەنداری لە سامانی لە سەدا 90 کەی ئاسیا دەکەن.

• لە ساڵی 2020 دا 81 ملیۆن ئیش لە دەست چووە هەر ئاواش کاتی سەر ئیشیش واتە سەعاتی سەر کار  کەمی کردووە ، بەمەش پاڵی بە 22 تا 25 ملییۆن کارگەرەوە ناوە تاکو لە هەژاریدا بژین ئەمە لە کاتێکدا کە کاریشیان هەبووە.

• ملیاردەرەکانی ئاسیا بڕی سامانیان بە  1.46 تریلۆن دۆلارەوە سەرکەوتووە، ئەم بڕەش گەر وردی بکەیتەوە و ساڵانە 10،000 دۆلار کافییە بۆ  هەر هەموو ئەوانەی کە کارەکانیان لەدەستداوە، واتە ئەم بڕە پارەیە دەتوانێت ئەو کەلێنە پڕ بکاتەوە.

• ڕاپۆرتەکە ئەوەش پشتڕاستدەکاتەوە کە ژنان زیاتر لە پیاوان کارەکانیان لە دەستداوە ،  کە ئەمەش چاوەروانکراوە وەکو چۆن لە هەموو کارەساتێکدا ژنان و منداڵان و پیر و پەککەوتوان بەشی شێریان لەو کارەساتە بەردەکەوێت .

• زۆربەی ژنان لە ئاسیا زۆرتر لە بەرەی پێشەوە کاریان کردووە وەکو لە سەدا 80یانن نێرسن و لە سەدا 70 یان کارمەندی تەندروستین .

• ڕاپۆرتەکە پێشبینی ئەوە دەکات کە لە ساڵی 2025 دا ژمارەی ملیاردەرەکانی ئاسیا 42 هەزار کەسی تر خاوەنی 50 ملیۆن دۆلار دەبن و هاوکاتیئش 99 هەزار ملیاردەریش زیاد دەکات.  بەم شێوەی ژمارەی ملیۆنەرەکان لە ساڵژی 2025 و بە بەراوەند بە ساڵی 2020 دا بە ڕێژەی لە سەدا 58 زیادەکەن و بە ژمارەش 15.3 ملیۆن کەس دەبن.  

10/01/2022

پارساڵ وامان دەزانی کە ئیدی بەهاتنی ساڵی تازە و پاشڕەوانەوەی پەتای کۆرۆنا وردە وردە ژیانمان باشتر دەبێت  و ئازارەکان کەمتر دەبنەوە و شوێنەواریان کاڵتردەبنەوە.  هاتنی ساڵی نوێ بە داخەوە خراپتر بووە لە سەدا 1 کە، دووقاتی سامانی لە 6.9 ملیارەکەی دیکەیە.  داهاتی ڕۆژێکی نیوەی ئەم مرۆڤانە تەنها 5.5 دۆلارە .

برسێتی ئەو مڵۆزمە نەفرەت لیکراوەیە کە تارماییەکەی هەمیشە بۆ زۆرێکی خەڵکی جیهان لەوێیە 810 ملیۆن کەس بە سکی برسی شەوانە دەچێتە جیگاوە کە لە کاتێکدا زۆر لەوە زیاتر بەرهەم دەهێنین کە بە زیادەوە بەشی تەواوی دانیشتوانی ئەم جیهانە دەکات .  کەواتە پرسەکە نە پرسی کەمی خۆراکە و نەپرسی زیادی دانیشتوانی جیهانە.  ئەم ئامارانە لە ” چالاکی دژ بە برسێتی” وەرگیراون.

بە گویرەی ڕاپۆرتێکی نوێی ئەم ڕۆژانە لە بریتانیا  هەر یەك لە دەوڵەمەندانی لە سەدا 1ی بریتانیا سامانیان 3.6 ملیۆن پاوەندە کە لە کاتێکدا داهاتی لە سەدا 10ی خێزانە هەژاەکانی بریتانیا لە ساڵێکدا تەنها 15،400 پاوەندە یاخود کەمترە.

کەلێنی نێوانی سامانداران و خەڵکە ئاساییەکە لە ساڵی 2010 وە زۆر سەرکەوتووە و ئێستا چووەتە لە سەدا 36.3 کە بەرزترین ئاستە تا ئێستا .

ساماندارانی لە سەدا 10 بریتانی لە سەدا 43 ی سامانی بریتانیایان لە چننگدایە بە بەراورد بە لە سەدا 50 کەی دیکەی کە تەنها لە سەدا 9 سامانی بریتانیایان لە چنگدایە.

بڕی سامانی خێزانێکی ساماندار لە ساڵێکدا لە بریتانیا 302،500 پاوەندە

ئەم ئامارانەی بریتانیا تەنها رەنگدانەوەی واقیعەکەی تاکو کۆتایی مانگی ئازاری 2020 .  بەڵام ئاماری نوێ ئەوە نیشاندەدات کە ساڵی پار 258 هەزار کەس لە بریتانیاند بووە بە ملیۆنەر، کە بەمەش ژمارەی ملیۆنەرەکانی بریتانیا چووە 2.5 ملیۆن.  سەرکەوتنی ملیۆنەران لە بریتانیا بەم  ژمارە زۆرە دوو شتمان دەداتە دەست :  یەکەم : کە دەردی کۆرۆنا چۆن بووە بە مایەی خێر بۆ  سامانداران و چۆن هەڵترۆقیون .  دووەم:  لە بەرانبەر ئەم ژمارە زۆرەی ملیۆنەرەکانا ناکرێت چەند ملیۆنێك هەژار نەکەوتبێتن یاخود لانی کەم چەند ملیۆنێك ئاستی هەژارییەکەیان لە ڕادەبەدەر نەبووبێت.   

زاهیر باهیر

07/01/2022

پرۆتێستەکانی کازاخستان هەفتەیەکە بەردەوامە زیاتر لە 2500 کەس گیراون و کەسیش نازانێت کوژرا و بریندار چەندن چ لە هێزە حکومییەکان و چ  لە  خۆپیشاندەران .  ئەمڕۆ سەرۆکی کاغازستان فرمانی تەقەکردنی بێ پرس و بێ ئاگەدارکردنەوە بێ پرسیارکردن لە خۆپیشاندەران دەرکرد واتە دەستی هێزەکانی حکومەتی ئاوەڵاکرد لە کوشتن و بریندارکردنی خەڵکیدا و وەکو پرسی یاسایش ئیتر ئەوان بەرپرسیار نابن هەرچەندێك لە خۆپیشادەران بکوژن یاخود بریندا ر و کەمئەندامیان بکەن.

بە داخەوە گەر بڵێین و ببیننین وێرای ڕەوایەتی هاتنە سەرشەقامی خەڵكی و ڕووبەڕووبوونەوەی زوڵم و زۆر  و نایەکسانی و هەژاریی و گرانی و گەندەڵی نەبوونی دادوەری کۆمەڵایەتی و گرتن کوشتن ، لەوە دەکات ئەم جۆرە تاکتیکانە بۆ چوونەوەبەگژی دەسەڵاتدا ، باوی نەمابێت بە هۆکاری جیا جیا کە من لە زۆر شوێنی دیکەدا قسەم لەسەر کردون . 

گەر چی هەمووان دەبێت پشتگیریی داخوازییە ڕەواکانی خەڵکی بکەین بەوەی کە لە دەستمساندێت، دەبێت ئەوەش تێبگەین سوتاندنی ئەم شوێن و ئەو بنکەی خزمەتگوزاریی و شوێنە گشتییەکان زیاتر بیانوی تووندوو تیژی  دەداتە دەست دەسەڵات  لە ڕووبەڕووبوونەوەی خەڵکیدا ، هاوکاتیش دەبێت ئەوەش تێبگەین کە لەلایەکەوە دەسەڵات هەر لە زمانی توندوتیژی دەگات دەنا هەموو هۆکارەکانی دیکەی بەرەنگاربوونەوەی ، لە ئاستیا گوێی خۆی لێ کپ دەکات و بەردەوام دەبێت لەوەی کە دەیکات .  لە لایەکی تریشەوە ڕك و کینەی خەڵکی بەشخورا و نەگبەت تا ئەو ڕادەیە توڕە و ئازاراوییە، کە مەناعەتیان نییە هەر شوێنێك کە سومبلی دەسەڵات و دەوڵەت بێت ئەوان بیسوتێنن و وێرانی بکە.

تاکە ڕێگایەك بۆ هاوپشتی خۆپیشانەدەران بۆ سەرکەوتنیان تەنها و تەنها بانگەشەی مانگرتنی کرێکاران و تەواوی کۆمەڵە ، واتە وەستان لە کار ، وەستانی هەموو جوڵە و کردارێک ، تەنانەت نەکردنەوەی دووکان و بازاڕ و [ جگە لە خەستەخانە و بەشی ئاگرکوژاندنەوە و کارەبا و ئاو و غاز کە بە گەێرەی پێویست کارمەندان لەوێ بن ] دەستبەسەراگرتنی شوێنەکانی سەر کار و شوێنە خزمەتگوزارییەکان و خۆ ڕێکخستنی خۆیان لە گروپ / لیژنەی شوێنی سەر کار و دروستکردنی ڕێکخراوی جەماوەری بە دوور لە هیرراشی / پلەبەندیی .

ئەمە تاکە ڕێگایە لە قورتارکرنی خۆپیشاندەران لە شکست و دانی قوربانی زیاتر و وێرانکاری وڵات ، هاوکاتیش تاکە ڕێگایەکە بۆ بەدیهێنانی زۆر داخوازی تریش تا هەرەسپێهێنانی حکومەتیش.