هاوخەمیی و هاوپشتیی  بۆ ڕەشپێستەکانی ئەمەریکا گەیشتە ئەوروپا:

01/06/2020

دوای کوشتنی George Floyd  خۆپیشاندان و دەربڕینی ناڕازایی لە 6 شەوی رابوردوودا کە زیاتر لە 40 شاری گەورەیی ئەمەریکای گرتۆتەوە زیاتر لە 4100 کەسیش لە خۆپیشاندەران دەسگیرکران، بەرەدوامە.   دوێنێ ، ڕۆژی یەکەشەمە ، 31/05/20 ، خۆپیشاندان و ناڕەزایی لە بریتانیا و کۆپنهاگن و ئەڵمانیا وەکو دەربڕینی هاوخەمیی و هاوپشتیی بۆ ڕەشپێستەکانی ئەمەریکا و خێزانی جۆرج، دەستیپێکرد .

لە بریتانیا لە شارەکانی:  لەندن و مانشستەر و کاردیف، خەڵکێکی زۆر هاتنە سەرسەقامەکان. لە لەندەن نزیکەی 7 هەزار کەس لە مەیدانی ترفگەڵ سکوێر کۆبونەوە و بەرەو پەڕلەمان و دواتر بەرەو سەفارەتی ئەمەریکی ملیان نا .

خۆپیشاندانەکان زۆر ئاشتیانە بووە بەڵام لەگەڵ ئەوەشدا پۆلیس هێشتا 24 کەسی دەسگیرکرد کە بەشی زۆریان لەبەرئەوەی کە ئامۆژگارییە یاساییەکانیان فەرامۆش کردووە سەبارەت بە کۆرۆنا.

لە بەرلین و کۆپنهاگن  خەڵکێكی زۆر لەبەردەم سەفارەتی ئەمەریکیدا ناڕەزایی خۆیان دەربڕی دەربارەی مەیلی ڕایسستیانە و  کاری دڕندانەی پۆلیس لە ئەمەریکا.

لە واشنگتۆن لەبەردەم کۆشکی سپی هێڕشی خۆپیشانداران و ژمارەیان ئەوەندە زۆر بوو کە توانییان دڕ بە ڕیزەکانی پۆلیس بدەن و بچنە پێشەوە هەر لەبەر ئەمەش بە پەلە هێزی تایبەتی نهێنی فریای سەرۆك ترامپ کەوتن و بەکێشیان کرد بۆ ژێرزەمینەکە کە ئەمینترین شوێنە و سەرۆکەکانی ئەمریکا کە مەترسییان بۆسەر دروست دەبێت دەیانخەنە ئەوێوە .  لە ڕۆژی 11/09 دا ‘دیك چێنی’ کە بریکاری جۆرج بوش بوو بەپەلە گەیاندیانە ئەوێ بۆ سەلامەتی ژیانی.

ترامپ ڕوو بەڕووی زۆر ڕەخنە و قسە بۆتەوە سەبارەت بە مامەڵەکردنی خۆپیشاندەران کە بایاخێکی ئەوتۆیان پێنادا و تاوانباریان  بە ” تاڵانچی و بەڵتەچیی و ئاژاوەچی و ئەنارکیست” دەکات. هاوکاتیش هەرەشەیان لێدەکات کە بەسەگی هار و چەکی زۆر ناباو هێڕشیان بکرێتە سەر.

لە لایەکی دیکەشەوە ئەمەی کە ڕویدا دووڕوویی و دەبڵ ستاندەری حکومەت و حیزبی دیمۆکراتی ئەمەریکی نیشاندەدات کە هەڵوێستیان چۆنە لە هۆنگۆنگ و کە زۆرر بە ئاشکرا پشتگیرییان لە خۆپیشاندانەکانی ئەوێ دەکەن و ڕاگەیاندنی توندوتیژ بەیان دەکەن. داوایان لە چین دەکرد کە بچن قسە و سازش لەتەك خۆپیشاندەرانا بکەن .  لە ئێستاشدا چین هەمان شتی خۆیان دەداتەوە بە چاویانا وەکو”  دیمەنێکی زۆر جوانە [ دیمەنی دوکەڵ و ئاگراوی ئەمەریکا] دەتوانن بچن لە باڵکۆنییەکانتانەوە تەماشاکار بن .  ئەمە لە ڕەدی پیلۆسی قسەکەری کۆنگریس دا کە بەرانبەر بە خۆپیشاندانەکانی هۆنکۆنگ کە  وای بە چینییەکان دەوت .  یاخود : ترامپ خۆت مەشارەوە بڕۆ ناو خۆپیشاندەرانەوە و بزانە چییان دەوێت و وتووێژیان لەگەڵدابەکە”

هاوکاتیش جۆن بایدنی کاندیدی پارتی دیمۆکرات خۆی گەیاند یەکێك لە مەرکەزەکانی خۆپیشاندەران داوای قسەکردنی لەگەڵدا دەکردن و گوایە ئەو داخوازییەکانیان دەگەیەنێت بە بەرپرسیاران .  کە بەمە دەیانەوێت کۆنترۆڵی بکەن و خۆپیشادانەکان دایمرکێننەوە ، بەڵام هەموان دەزانن کە ئەو خۆپیشاندانانە نە ڕابەر و نەسەرکردە و نە مەرکەز، هیچیان نییە.